کتاب قمقام زخار و صمصام بتار

معرفی کتاب

کتاب قمقام زخار و صمصام بتار به معنی: دریای آکنده و شمشیر برندهکتابی به زبان فارسی نوشته فرهاد میرزا معتمدالدوله، پسر عباس میرزا ولی‌عهد فتحعلی‌شاه است.

این کتاب که به تفصیل در شرح احوالات امام حسین(ع) است در سال ۱۳۰۳ق نگارش یافته و نویسنده با نثر ساده و روان فارسی به قرائت روایی و تاریخی واقعه کربلا می‌پردازد.

او در نگارش این اثر تلاش کرده تا از منابع معتبر شیعه و سنی بهره ببرد و از اشعار و تمثیل‌های فارسی و عربی نیز استفاده کند.فرهاد میرزا در برخی موارد به نقد تاریخی هم پرداخته و جریاناتی مانند قیام توابین و مختار را مفصلاً آورده

است.کتاب قمقام زخار و صمصام بتار به دلیل نقل از منابع معتبر و دقت در نقل و به علت جایگاه نویسنده آن، (فرهاد میرزا) همواره مورد توجه بوده،به گونه‌ای که از مقاتل معتبر به‌شمار آمده و عالمان بزرگی از آن نقل کرده‌اند.

در این حادثه، طوفانی عظیم، دریا را متلاطم می‌سازد و او به امام حسین(ع) متوسل می‌گردد و نذر می‌کند که اگر زنده ماند این تألیف را به پایان ببرد

محتوای کتاب قمقام را می‌توان در هفت محور تقسیم‌بندی کرد:

1. امویان و مسائل مربوط به معاویه و امام حسن(ع)، کوفه و امرای آن و قتل سران (حجر بن عدی و…).
2. یزیدو حکومت وی، بحث بیعت، مسلم و شهادت وی و دیگر گروه‌های شیعه.
3. حرکت امام حسین(ع) به سمت کوفه، حر، کربلا، عاشورا،شهادت اصحاب و یاران و خود حضرت.
4. آثار شهادت امام و اهل البیت، خطبه‌های حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) و مناظرات آنان با دشمن.
5. شهادت برخی از شیعیان در دفاع از امام حسین (ع)
6. و عاقبت برخی از قاتلین امام، موضوع اهل بیت در شام و مدینه به همراه خطبه‌های آنان و اعمال یزید.
7. ذکر نامه‌نگاری‌های متعدد با یزیدیان از طرف ابن زبیر و ابن عباس و مدت عمر امام حسین
8. و عقوبت قاتلین وی و معجزات، دعا، اشعار و فضایل زیارت کربلا و نام شهداء و قداست و تربت آن حضرت.
9. قیام توابین و قیام مختار (به طور مفصل)، عباسیان و رفتار آنان با مرقد امام حسین(ع)، اشعار عربی و فارسی.
10. کتاب قمقام زخار و صمصام بتار از سوی نشر جمال چاپ و منتشر شده است.