نشست آسیب شناسی صنعت نشر قرآن در بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی قرآن با حضورانتشارات جمال
به گزارش روابط عمومی موسسه خانه کتاب، نشست «آسیبشناسی صنعت نشر قرآن»، عصر جمعه سوم خردادماه با سخنرانی محمدتقی حقبین، مرتضی آخوندی و حجتالاسلاموالمسلمین سبحانینسب در غرفه موسسه خانه کتاب در بیستوهفتمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم برگزار شد.
مرتضی آخوندی بهعنوان نخستین سخنران این نشست، گفت: باید معیار و اساس کارهایمان را با رفتار و عمل امیرالمومنین (ع) بسنجیم. امیدوارم زندگی و سیره آن امام همام را سرلوحه کار و زندگی خود قرار دهیم.وی با اشاره به اینکه هرکاری باید براساس یک برنامه و روش صحیح انجام شود، ادامه داد: آسیبهایی که در حوزه نشر و بهویژه نشر قرآنی وجود دارد، از این نشأت میگیرد که آیا ما کار را برای رضای خدا انجام میدهیم تا فرهنگ قرآنی بیشتر در جامعه رسوخ کرده و مردم براساس فرهنگ قرآنی عمل کنند؟ در این حوزه تا آنجا میتوانیم نشر را گسترش داده و از آسیبها دور کنیم که قصدمان خدایی و تسری بیشتر فرهنگ اسلامی در جامعه باشد. موضوع خرمشهر و سیل اخیر، بهترین نمونههای کار با نیت خدایی و گسترش فرهنگ اسلامی در جامعه هستند.
این ناشر پیشکسوت دینی، افزود: متاسفانه در صنعت نشر و بهویژه نشر قرآنی، پیش از انقلاب مشکلات زیادی وجود داشت. برخی ناشران هیچ اهتمامی نداشتند تا قرآن صحیح به دست مردم برسد، بلکه بیشتر به فکر سود خود بودند. هرکدام از اینگونه قرآنها که به دست وهابی مسلکها میرسید، بهعنوان سندی علیه ما شیعیان مطرح میکردند. البته قرآنهای صحیح هم چاپ میشد، اما رفتار غلط برخی، صدمهای به مذهب شیعه بود. در برخی از این قرآنها، غلطهای زیادی در آیات دیده میشد و یا برخی صفحات آیاتی جا افتاده بود.
وی همچنین گفت: امروز اقدامات مفیدی در حوزه ترجمه در حال انجام بوده و عزم جدی است که از انتشار ترجمههای دچار اشکال جلوگیری شود. در بحث کیفیت هم امروز دو گونه قرآن وجود دارد؛ یک نوع قرآنهایی که برای استفاده عموم بهکار میروند و گونهای از قرآنها نیز بیشتر جنبه زینتی و تجملاتی دارند. متاسفانه امروز برخی بیش از کیفیت به تجملات فکر میکنند.مدیر انتشارات دارالکتب الاسلامیه درباره تاثیر نوسانت قیمت ارز و کاغذ بر صنعت چاپ و نشر قرآن، بیان کرد: قبل از نوسانات قیمت، تعداد زیادی قرآن در چاپخانهها و بازار وجود داشت و لذا تاثیر افزایش قیمتها در این حوزه شیب ملایمی داشته است. امیدواریم با مساعدت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای ذیربط، قیمتها کنترل و برای جامعه مطلوب باشد.مرتضی آخوندی، سخنان خود را اینگونه به پایان رساند: در بحث نشر کتابهای دین و علوم قرآنی، توجه به چند نکته اهمیت دارد؛ پاسخدهی درست به هجمههای فرهنگی و القای شبهات، دوری از سطحینگری در کتابهای مذهبی و دقت در صحت و وثوق منابع و بهویژه نقل قولهایی که از معصومین در کتابهای دینی ارائه میشود.
حجتالاسلام سبحانینسب؛ مدیر نشر جمال نیز در بخشی دیگر از این نشست، با اشاره به مشکل تکرار در حوزه کتاب دینی کودک، اظهار کرد: زمانی که کتابهای زیادی در حوزه علوم قرآنی و دین برای کودکان وجود نداشت، مردم در نمایشگاه کتابهای ۱۴ معصوم یا قصههای قرآنی را میخواستند و سال بعد انواع مجموعههای چهارده معصوم و قصههای قرآنی در نمایشگاه وجود داشت. متاسفانه هنوز هم تکرار سوژهها با همان رنگ و لعاب وجود دارد. در خارج از کشور مشاهد میشود که اگرچه مسیحیت از حیث آموزهها، معارف چندانی ندارد، ولی خیلی سعی کردهاند همان معارف را در قالبهای مختلف به رخ مخاطب بکشد.
وی با تاکید بر بازنگری در قالبهای کتاب دینی حوزه کودک، ادامه داد: در ایران بیشتر ناشران روی قطع خشتی زوم کردهاند، ولی قطع کتابهای خارجی بسیار متنوع است و آموزههای مسیحیت همراه با تصاویر و صفحهآرایی زیبا در قطعهای متنوع به کودکان و نوجوان ارائه میشود. متاسفانه هم از حیث محتوا و هم قالب و شکل، گرفتار تکرار شدهایم و از نوآوری میترسیم. تعداد ناشرانی که با نگاهی نو و زاویه دیدی متفاوت به فعالیت در این حوزه میپردازند، کم است. نیازمند ایجاد یک نهضت جدی در حوزه کتاب دینی کودک هستیم. تجربههای زیادی از سوی خارجیها و عمدتا هم در قالب وجود دارد. یکی از ضعفهای ما در این حوزه این است که قالبزده هستیم، درحالیکه تجربه نشان داده، هرکاری در راستای قالبشکنی کردهایم، با استقبال مواجه شده است.
این ناشر گفت: سوژه با ایده متفاوت است. مشکل ما این است که ناشران ما روی سوژه گیر میکنند. ایده یعنی همان سوژه تکراری را با شیوه و نگاهی جدید و ادبیات و گرافیک متفاوت و خلاقانه، چاپ کنیم. عوض کردن نویسنده یا تصویرگر، کتاب را نو نمیکند، بلکه با نگاه جدید و حتی تغییر در قالب و فیزیک باید کارهای جدید ارائه دهیم. با نگاهی به مجموعههایی همچون «۸۰۱ سوالی که بچهها درباره خدا میپرسند» و «۱۰۰۱ سوال بچهها از بابیل»، مجموعه ۱۴ جلدی «من اهلبیت را دوست دارم» را منتشر کردیم.
سبحانینسب با اشاره به موضوع ترجمه در این حوزه افزود: در حوزه ترجمه، شاید بیشترین بخش اشتراک ما با خارج، در زمینه توحید است یا پیامبرانی همچون حضرت عیسی (ع) و یا حضرت نوح (ع). بسیاری از کتابهای دینی آنها کاملا مغرضانه و ضددینی بوده و برای ما قابل ترجمه نیست. اما ما خیلی از کتابهایمان را میتوانیم ترجمه کنیم. انجمن کتاب کودک دین، تاکنون بیش از هزار رایت در ۱۳ زبان واگذار کرده است. کتابهای عمومی درباره خدا به زبانهای انگلیسی و عربی ترجمه و در بیشتر کتابخانهها اسلامی وجود دارد. کتابهایی هم درباره اهلبیت (ع) و شیعه به بخشهای شیعهنشین کشورهای خارجی رفته است.
وی با تاکید بر لزوم تحول در بخش بینالملل، بیان کرد: در این بخش، نیازمند یک نهضت جدی غیردولتی هستیم. نیازمند انجمنهای بینالمللی هستیم که از دغدغه فروش رایت در کشورهای دیگر، فارغ باشند. ما نیازمند وارد کردن معارف از خارج نیستیم، ولی وفور قالب و شکلی که در کتابهای خارجی وجود دارد، متاسفانه هنوز به دست مولفان و ناشران ما نرسیده است. در صدور کتابهایمان نیز کمی غربزده هستیم، در حالیکه به راحتی میتوانیم کتابها را در کشورهایی همچون عراق، افغانستان و تاجیکستان عرضه کنیم.
این ناشر در پایان، گفت: با چند ناشر فعال در زمینه دیجیتال تعامل داریم و کتابهایمان را عرضه میکنند. امیدواریم بهزودی نشر دیجیتال در حوزه کودک جانی بگیرد. سرعت استقبال مردم از این حوزه چندان پرشتاب نبوده که باید برای آن فکری کرد. مثلا خانه کتاب میتواند بخشی از یارانه خود را خرج این حوزه کند.
منبع:خانه کتاب
